Zo herken je je ego (en kun je er iets tegen doen!)

Ego

Als je mijn blog (en mij) een beetje kent, dan weet je dat ik een enorme fan ben van het boek The Power of Now. In dit boek legt Eckhart Tolle haarfijn uit waarom het zo belangrijk is om in het Nu te leven en wat je allemaal kunt doen om dat te bewerkstelligen. Ook gaat het boek in op de werking van het ego. En dat is best interessant om te lezen. Want je ego kan je behoorlijk in de weg zitten en kan voor veel conflicten zorgen. Maar als je weet hoe het ego functioneert, kun je het herkennen en kun je er ook iets tegen doen. In dit artikel leg ik uit hoe je je ego herkent en wat je kunt doen om je minder door je ego te laten leiden.

Wat is ego?

Je ego is het beeld dat jij in je eigen gedachten van jezelf gecreëerd hebt. Het is je onechte, valse ‘zelf’, wat ontstaat doordat je je onbewust identificeert met je gedachten en je geest. Het is dus niet je echte, ware zelf; dat wat je in je diepste kern echt bent. Het is de illusie dat je niet meer bent dan je fysieke lichaam en geest. Je ego ontstaat doordat je in je hoofd leeft; doordat je aldoor, bewust en onbewust, aan het denken bent en daarmee dus een beeld van jezelf (positief of negatief) ‘bedenkt’ en in stand houdt.

Zolang je je identificeert met je gedachten en je geest, runt je ego je leven. Je gedachten hebben immers een valse zelf gecreëerd. Dit is wat jij denkt wat jij bent. Je ziet jezelf als afgescheiden van de rest: “dit ben ik, en dat zijn de anderen.” En je voelt daardoor geen echte innerlijke connectie met andere mensen en met andere wezens.

Hoe kun je je ego herkennen?

Het zorgvuldig opgebouwde beeld dat je van jezelf opgebouwd hebt, moet natuurlijk in stand gehouden worden. En dat uit zich op een aantal manieren, waaraan je je ego kunt herkennen:

Het ego wil niet in het Nu leven
Omdat je ego ontstaat door de content en activiteit van je geest, geloof het dat het ophoudt te bestaan als je stopt met denken. Het is dus altijd bezig met het ontkennen van en het ontsnappen aan het Nu, het huidige moment. Want als je echt in het Nu leeft, leef je niet in je hoofd en ben je niet aan het denken. Het huidige moment bestaat voor je ego dus bijna niet. Alleen het verleden en de toekomst worden als belangrijk gezien. Je ego is altijd bezig met het verleden levend te houden. Want wie ben je zonder verleden? En het is ook altijd bezig met het zichzelf projecteren in de toekomst, omdat het denkt daar voldoening of verlossing te vinden en overleving veilig te kunnen stellen.

Het ego staat altijd onder druk
Je ego staat per definitie altijd onder druk. Immers, het is een zorgvuldig opgebouwd beeld van jezelf waar heel veel tijd en vooral heel veel denkwerk in is geïnvesteerd. Maar in het dagelijkse leven zijn er natuurlijk tal van veranderingen en bedreigingen waardoor dat beeld af zou kunnen brokkelen of waardoor het aangevallen zou kunnen worden. Je ego voelt zich daarom constant onder aanval staan en is eigenlijk heel kwetsbaar en onzeker. Het voelt zich bedreigt en bang en wil zichzelf beschermen. En dit uit zich onder andere in weerstand, controle willen hebben en houden, macht willen uitoefenen, hebzucht, verdediging en aanval. Op relatief onschuldige schaal uit dit zich in bijvoorbeeld het koste wat kost niet af willen wijken van je eigen standpunt. Op grote, desastreuze schaal kan het zelfs tot oorlogen leiden.

Het ego voelt zich incompleet
Je ego moet zich staande houden in een wereld waar alles hoogst instabiel is en altijd verandert en waar het op moet boksen tegen andere ego’s. Dit creëert een diepgeworteld gevoel van tekortkomen of van incompleet zijn. Het ego is daardoor vaak heel compulsief op zoek naar dingen waar het zich mee kan identificeren en waarmee het gat gevuld kan worden. Dit kunnen fysieke spullen zijn, maar ook andere mensen, standpunten, bepaalde levensstijlen, etc.

Het ego houdt van problemen
Je ego houdt van problemen. Aan problemen kun je namelijk heel goed identiteit ontlenen. Problemen creëren een verhaal, iets waar je je in vast kunt bijten en waar je oeverloos over na blijft denken. Veel mensen zijn daarom ook verslaafd aan hun eigen drama. Hun verhaal is hun identiteit. Hun gehele gevoel van zelf is erin geïnvesteerd. Wat hen het meest beangstigd en waar ze zich het meest tegen verzetten, is het beëindigen van dit drama.

Het ego heeft ook problemen, conflicten en vijanden nodig om het gevoel van afgescheiden zijn van de rest in stand te houden. Want het fundament van het ego kan onstabiel en zwak worden en zelfs instorten als er niet zo nu en dan aan getornd wordt. En dus als ego’s bij elkaar komen, gebeuren er vroeger of later slechte dingen: drama, conflict, problemen, machtsstrijd, emotioneel of fysiek geweld, enz.

Hoe kun je je minder door je ego laten leiden?

Allereerst is het belangrijk om te weten hoe het ego werkt, zodat je kunt herkennen wanneer je ego ‘opspeelt’. Voel je je aangevallen door iemand? Ben je je eigen standpunten heftig aan het verdedigen? Merk je dat je drama creëert en daarin blijft hangen? Dit zijn tekenen dat je ego de regie voert. Weet dan dat jij niet je ego bent. Jij bent niet het beeld dat je in gedachten van jezelf opgebouwd hebt. Jouw echt, ware zelf is niet afhankelijk van externe omstandigheden, van wat anderen van je denken en van wat je geest jou wijs wil maken. Jouw ware zelf is puur, liefdevol en mooi!

Omdat het ego ontstaat door je gedachten en je geest, is het huidige moment, het Nu, de sleutel tot bevrijding van het ego. Hoe meer je in staat bent om het huidige moment te honoreren en te accepteren, hoe minder tijd en energie je steekt in compulsief nadenken en hoe minder tijd en energie je ego krijgt. Oftewel, als je in complete acceptatie leeft van wat is, is dat het einde van alle drama in je leven.

Wil je weten hoe je meer in het Nu kunt leven? Lees dan deze artikelen die ik daar eerder over schreef:

Leer leven in het Nu – volgens The Power of Now
Leer leven in het Nu – deel 2
Leer leven in het Nu – deel 3

Liefs, Femke