Omgaan met negatieve gevoelens bij kinderen
Moeder zijn van 2 kleine kinderen – een dochter van 4 die net naar school is en een zoon van 2 die momenteel heel erg zijn grenzen aan het verkennen is – is niet altijd even makkelijk. Ik probeer zoveel mogelijk een ‘mindful mama’ te zijn, maar ook ik ervaar plenty momenten waarop ik die schatjes van mij wel uit kan wringen… Dus toen een collega mij een poosje geleden wees op het boek ‘How2talk2kids’ (effectief communiceren met kinderen – originele titel ‘How to talk so kids will listen & listen so kids will talk’) en de positieve ervaringen zij daarmee had, was ik wel meer dan geïnteresseerd.
In het boek worden 6 (communicatie)vaardigheden toegelicht die bijdragen aan een goede relatie met je kind. Deze vaardigheden zijn:
- Omgaan met (negatieve) gevoelens bij kinderen
- Coöperatief gedrag
- Alternatieven voor straf
- Aanmoedigen autonomie
- Effectief prijzen
- Bevrijden van rollen
Ik besloot ze aan den lijve te gaan ondervinden. Te beginnen met het omgaan met negatieve gevoelens bij kinderen. In deze blog lees je hoe me dat is afgegaan!
Omgaan met negatieve gevoelens bij kinderen
Allereerst een stukje achtergrond. In het boek wordt gesteld dat er een direct verband is tussen hoe kinderen zich voelen en hoe zij zich gedragen: als kinderen zich goed voelen, gedragen ze zich goed. Hoe kunnen we kinderen helpen om zich goed te voelen? Door hun gevoelens te accepteren.
Accepteer de gevoelens van je kinderen
Het regelmatig ontkennen van hun gevoelens kan verwarring en boosheid bij kinderen veroorzaken en geeft hen de boodschap dat ze niet zelf weten hoe ze zich voelen. En dat ze niet op hun eigen gevoel kunnen vertrouwen. Het toverwoord is dus acceptatie: acceptatie van alle gevoelens die zich bij je kind voordoen. Positieve én negatieve. Daarbij is het belangrijk dat je je daadwerkelijk verplaatst in je kind, echt naar ze luistert, de gevoelens erkent en je kind de kans geeft om uit te leggen wat hem dwars zicht (en misschien zelf ook al de oplossing te bedenken). Je kind mag zijn gevoelens zelf ervaren. Jij bent er niet om ze weg te nemen.
Hoe doe je dat? Er zijn een aantal basisregels:
- Luister rustig en aandachtig naar je kind (in plaats van met een half oor luisteren).
- Erken de gevoelens met kleine woordjes en geluiden: ‘oh, hmm, ja’ etc. (in plaats van expliciet er over door te vragen of meteen in de advies rol te schieten).
- Benoem de gevoelens van je kind (in plaats van ze te ontkennen).
- Verwoord het verlangen van je kind eventueel in een fantasie: ‘je zou wel willen dat…’ (in plaats van dat je uit gaat leggen en met logica komt).
Álle gevoelens moeten worden geaccepteerd, maar bepaald gedrag (slaan, schoppen etc.) moet wel worden beperkt.
Hoe werkt dit in de praktijk?
Het principe van het volledig accepteren van de gevoelens van mijn kinderen spreekt mij natuurlijk erg aan. Immers, wie ben ik om te bepalen dat hoe zij zich voelen niet relevant, ernstig genoeg, oprecht, etc. is? Alleen omdat ik zelf anders zou reageren of iets anders verwacht? Ik probeer dus zeker meer rekening te houden met de gevoelens van mijn kinderen.
Positieve gevolgen
Ik heb gemerkt dat het serieus nemen van de gevoelens van mijn kinderen belangrijke positieve gevolgen heeft. Op de één of andere manier is het grote verdriet (omdat de boterham verkeerd gesmeerd is, omdat het buurmeisje niet kon spelen of gewoon omdat) veel sneller voorbij als ik even met mijn kinderen meega, hen een knuffel geef en hen even de ruimte geef om verdrietig of boos te zijn. Ik merk ook dat met name mijn dochter haar gevoel ook steeds beter onder woorden kan en wil brengen: “Ik ben gewoon een beetje teleurgesteld” is iets wat ik regelmatig ben gaan horen ;-).
Ben ik niet te toegeeflijk?
In het begin was ik wel bang om te toegeeflijk te worden. Immers, als mijn dochter over de rel gaat omdat ze geen ijsje mag, en ik daar niets van zeg, geef ik dan niet impliciet aan dat het oké is om zich zo aan te stellen? Maar daar zit meteen al een denkfout, want misschien heeft mijn dochter zich al een hele poos (zonder dat ik dat wist) verheugd op een ijsje en is ze echt even oprecht hevig teleurgesteld dat haar moeder, die helemaal niets om ijs geeft, meteen bruut ‘nee’ antwoordt op haar vraag om een ijsje. Maar het is natuurlijk ook niet zo dat ik alles hoef te accepteren. Als mijn dochter bijvoorbeeld begint te schreeuwen en gillen geef ik toch wel even heel duidelijk aan dat dát niet de bedoeling is. En gevoelens erkennen betekent niet per sé dat je toegeeflijk bent. Bij mij blijft in zo’n geval de uitkomst het zelfde: ondanks dat ze het niet zo leuk vindt, krijgt ze toch geen ijsje (maar ze krijgt heus wel eens een ijsje hoor ;-)).
Soms lukt het even niet
Eerlijk is eerlijk, het gaat me niet altijd even goed af. Ik betrap me er zelf zo nu en dan echt nog wel op dat ik aan mijn kinderen probeer uit te leggen dat iets toch echt niet zo erg is als het lijkt. Of dat ik een emotioneel relaas van mijn dochter op een gegeven moment gewoonweg afkap (“We houden er over op, het is klaar”). En soms het ook gewoon even genoeg. Als mijn dochter voor de vijfde achtereenvolgende keer met waterige oogjes, trillend stemmetje en dramatisch handgebaren uit wil leggen dat ze toch echt héél teleurgesteld is omdat … (vul maar in), is het best moeilijk om dan nog een keer oprecht het hele verhaal aan te horen. En dat lukt niet dus ook niet altijd…
Conclusie:
Eindconclusie voor wat betreft het omgaan met negatieve gevoelens bij kinderen: ik ben al best enthousiast. Het is niet zo dat mijn kinderen nu minder negatieve gevoelens ervaren, maar we gaan er met z’n allen wel beter mee om. Ik ben dus erg benieuwd wat de andere vaardigheden ons gaan brengen!
Liefs, Femke
[bol_product_links block_id=”bol_5755b95105e35_selected-products” products=”1001004005639989″ name=”How2talk2Kids” sub_id=”” link_color=”003399″ subtitle_color=”000000″ pricetype_color=”000000″ price_color=”CC3300″ deliverytime_color=”009900″ background_color=”FFFFFF” border_color=”D2D2D2″ width=”250″ cols=”1″ show_bol_logo=”undefined” show_price=”1″ show_rating=”1″ show_deliverytime=”1″ link_target=”1″ image_size=”1″ admin_preview=”1″]
Volg mij ook op Facebook en Instagram.